Phố Lò Rèn

Phố gần sông Tô Lịch nên sau khi con sông này bị lấp, đất làng được sắp xếp thành phố xá, cư dân đông dần, có cả người từ làng Hà Từ (Sơn Tây) lên mở lò. Gặp lúc cầu Doumer (Long Biên) xây dựng, vật liệu cũng như công nghệ chế tác sắt thép được phổ biến, việc tán đinh bu-lông trên thân cầu đào tạo được nhiều nhân lực bản địa nên nghề rèn có phần phát đạt.

Các công trình xây dựng bắt đầu sử dụng nhiều sắt thép như làm cửa, chấn song hay các hoa văn trên ban công... đã kéo theo cả nghề rèn cùng nghề buôn vật liệu và vật dụng sắt thép phát đạt. Vì thế những phố kề cận với Phố Lò Rèn có nhiều nhà mở cửa hàng buôn bán đồ sắt.

Nối từ phố Thuốc Bắc đến phố Hàng Gà, nguyên là đất thôn Tân Khai. Đầu thế kỷ XX, phố này còn gọi là phố Hàng Bừa, nguyên là từ cuối thế kỷ XIX, một số thợ rèn người làng Hòe Thị ra đây mở lò rèn, làm nghề. Vì bừa là thứ hàng cồng kềnh, phải bày ra hè phố la liệt, do đó thành tên phố. Tới đầu thế kỷ XX, do nhu cầu của việc xây dựng nhà cửa kiểu mới, phố này chuyển sang làm những mặt hàng mới như bu-lông, cửa xếp bằng sắt, cổng sắt uốn hoa ... Do không bán bừa nữa nên tên phố Hàng Bừa mất đi nhường chỗ cho tên gọi chung nhất là phố Lò Rèn.

Hiện nay nhà số 1 phố này là ngôi đình thờ tổ nghề rèn dựng hồi đầu thế kỷ XX để làm nơi cúng tế của dân hàng phường. Thời Pháp thuộc, phố này có tên là "rue des Forgerons" (tức phố Thợ Rèn). Sau Cách Mạng đã gọi theo tên hiện nay.

 

 

 

Tiếc thay một ngày nào đó, phố chuyển nghề thử hỏi hồn đâu. Chính con phố này vẫn còn nguyên đó, một nhà thờ ông tổ của nghề rèn. Từ xưa, thời chống quân xâm lược, phố Lò Rèn chuyên rèn gươm đao, nòng súng… để phục vụ cho công cuộc giữ nước. Giờ đây, những phố nghề thì khó có nghề mới nào bền lâu được, ngoài nghề rèn cũ xưa của gia đình ông Hùng - người cuối cùng làm nghề thợ rèn ở phố Lò Rèn đang cố níu giữ. Mặt tiền nhà khác, nó bị thuyên chuyển nhiều mặt hàng, nhiều chủ nhân thuê mượn lui tới cũng có lý do riêng của nó.

Những dụng cụ rèn một mai có thể chỉ làm... cảnh