Phố Hàng Mành

Phố Hàng Mành nối phố Hàng Bông, chỗ ngã tư Hàng Hài, với phố Hàng Nón, chỗ đầu Hàng Đàn, phố Hàng Mành dài một trăm năm mươi mét, ở trên đất của hai thôn cũ Kim Cổ và Yên Thái.

Phố có lịch sử hơn một thế kỉ do một số dân làng Giới Tế (nay thuộc huyện Yên Phong, Bắc Ninh) đến lập nghiệp, chuyên làm mành lập ra nên có tên gọi là phố Hàng Mành. Phố được xây dựng trên nền đất xưa vốn thuộc thôn Yên Thái và thôn Kim Bát Thượng, tổng Tiền Túc, huyện Thọ Xương.

Thời Pháp thuộc, phố được gọi là “Rure des Stores” tức là phố “Hàng Mành”. Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, ta đã chính thức hóa tên gọi này. Ngày nay, phố Hàng Mành thuộc phường Hàng Gai, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội.

     
Trong phố này tập trung nhiều nhà làm mành mành nứa để che cửa. Họ là người làng Giới Tế (huyện Yên Phong, Bắc Ninh), nơi có nghề cổ truyền này; những nhà làm mành nứa ở đây đều có họ hàng với nhau (hiện nay vẫn còn ba, bốn nhà làm nghề mành). Những nhà làm mành dùng cả trong nhà và vỉa hè để chẻ nứa và kê dàn đan mành; họ phần đông ở chỗ đầu phố từ ngã tư Yên Thái đến Hàng Nón.

Là một phố cổ của Hà Nội, nơi làm ăn của thợ thủ công nghèo làm mành nứa che cửa, nên Hàng Mành, ngoài những nhà làm mành, chỉ có những cửa hàng nhỏ buôn bán vặt, hàng quà như bánh giò, phở. Họ là người làng Giới Tế (huyện Yên Phong, Bắc Ninh), nơi có nghề truyền thống này; những nhà làm mành nứa ở đây đều có họ hàng với nhau. Ngoài ra, phố này còn có những cửa hàng nhỏ buôn bán vặt, hàng quà như bánh giò, phở. Đi qua con phố này, du khách sẽ thấy mấy bác nghệ nhân già trải rộng chiếc mành nhuộm màu xanh đang múa bút, dùng màu đỏ, vàng, trắng  trong những chiếc chậu sành nhỏ, vẽ rồng phượng và hoa văn lên nền nứa đan.

Khoảng hai chục năm trở lại đây, phố Hàng Mành là phố chuyên kinh doanh về mành, chỉ còn một số ít hộ sản xuất như cửa hàng Hùng Hải số 1A, cửa hàng Khang Lợi số 3. Sản phẩm mành trên phố cũng đa dạng và phong phú hơn rất nhiều, mang công năng cao được dùng vào nội thất trong gia đình như: mành trải bàn, mành bình phong, mành tranh, mành rèm… những mặt hàng này sử dụng nhiều chủng loại nguyên liệu như tre, trúc, gỗ, vỏ cây, cây cỏ có thân cứng, lá cây... có tới hơn 200 mẫu mã, kiểu dáng mành xuất khẩu sang 15 nước ở cả 5 châu lục như Anh, Ấn Độ, Đức, Hà Lan, Italia, Mỹ, Nhật Bản, Nam Phi, Pháp, Singapore, Thổ Nhĩ Kỳ, Australia...

Khẩu ngữ “tâm vàng, phẩm ngọc” được những người chủ nơi đây lấy làm chuẩn mực cho cách kinh doanh hàng hóa của mình nên năng suất tăng, chất lượng sản phẩm ổn định. Kim ngạch xuất khẩu sản phẩm mành tại phố Hàng Mành tăng trưởng đều đặn hàng năm trên 15% trong suốt những năm qua.

Tuy nhiên, niện nay còn rất ít già đình làm mành ở phố này, thay vào dó là các nhà hàng, khách sạn tư nhân kinh doanh, buôn bán.

Cũng như nhiều phố cổ ở Thủ đô, phố Hàng Mành đã tạo được nét đặc trưng cho riêng mình với bản sắc của phố nghề trong thời kỳ đổi mới.