Chùa Phùng Khoang

Di tích này thuộc xã Trung VĂn, huyện Từ Liêm, Hà Nội. Thời Lê gọi Phùng Quang thuộc xã Nhân Mục Môn, huyện Thanh Trì, trấn Sơn Nam Thượng. Năm 1723 cho lệ vào huyện Từ Liêm phủ Quốc Oai, trấn Sơn Tây. Thời Nguyễn đổi là xã Ngọc Trục, tổng Đại Mỗ phủ Hoài Đức tỉnh Hà Đông. Năm 1964 nhập vào huyện Từ Liêm, Hà Nội.

Theo 2 tấm bia khắc năm Đồng Khánh 2 (1887) và Bảo Đại 19 (1944) thì bà Nguyễn Ngọc Nha công chúa đã tạo dựng ngôi chùa ở ven đường để thờ Phật. Bà cũng có công xin cho Phùng Khoang có 1 phiên chợ riêng vào ngày 28 tết hàng năm, do vậy chợ đó cũng có tên là chợ Chùa.

Tấm bia đá cổ nhất còn dựng ở chùa khắc năm Chính Hòa 13 (1692) đã nói: “Thường xem đất Phật ở trời Nam xứ nào cũng có. Duy chỉ có chùa Thanh Xuân, thôn Phùng Khoan, xã Nhân Mục là danh lam thắng cảnh lâu đời”. Đến đời Tự Đức năm Đinh Sửu (1853) ông trưởng mục Nguyễn Huy Trâm cùng dân thôn đời chùa về phía nam thôn, tu tạo 5 gian chính đường, 5 gian bái đường, 3 gian tam quan, tất cả đều lợp ngói, xung quanh có tường lũy. Nay chùa còn đủ tam quan, gác chuông, tòa tam bảo, nhà Tổ, nhà khách, nhà Mẫu, nhà hậu và nhiều hiện vật, hoành phi câu đối thời Nguyễn, 24 pho tượng Phật, Tổ, Mẫu và tượng bà chúa là những tượng nghệ thuật khá tiêu biểu của thế kỷ 19. Chùa có 6 tấm bia đá, 7 hoanh phi, 3 chuông đồng lớn nên hiệu Gia Long 12 (1813), Tự Đức 31 (1879), Tự Đức 34 (1881).

Chùa đã được Bộ Văn hóa và thông tin xếp hạng di tích kiến trúc, nghệ thuật ngày 2.10.1991.