Hội Tây Sơn

Lễ hội long trọng và qui mô lớn nhất của Bình Định là lễ hội Tây Sơn được tổ chức tại nhiều làng của huyện Bình Khê cũ, nay đổi tên là huyện Tây Sơn. Đông đảo và tưng bừng nhất là lễ hội tổ chức tại làng Kiên Mỹ, quê hương và cũng là nơi dấy binh của ba anh em nhà Tây Sơn.

Lễ hội diễn ra trong nhiều ngày, mồng 5 tháng Giêng (kỷ niệm chiến thắng Đống Đa) là ngày lễ chính. Trước sân điện thờ và nhà bảo tàng Tây Sơn, tiếng trống đại vang lên trong không khí trang nghiêm thơm ngát mùi trầm; vị chánh tế đọc bài văn tế ôn lại sự nghiệp của phong trào Tây Sơn và những thành tựu của triều đại Tây Sơn (1770-1802), các đoàn đại biểu đến từ nhiều miền của đất nước dâng hương trước điện thờ. Dàn nhạc võ 12 trống vang lên từ khúc thúc quân đến khúc khải hoàn.

Từ vùng đất này đã ra đời một phái võ làm rạng danh truyền thống võ nghệ Việt Nam từ nhiều thế kỷ nay : phái võ Tây Sơn. Hàng năm phái võ này sống lại rạng rỡ trong lễ hội Tây Sơn.

Tái hiện hình ảnh Hoàng đế Quang Trung ra lệnh xuất quân.

Hàng trăm ngàn người hành hương về đây để được nghe lại âm hưởng của khúc nhạc trống trận, được chiêm ngưỡng những thế võ, bài quyền bất hủ, nào là long quyền, hổ quyền, kê quyền, quyền gà chọi... gắn liền với tên tuổi Nguyễn Huệ, Nguyễn Lữ là những võ sĩ đã góp phần cách tân, nâng cao võ thuật Tây Sơn ở các môn côn, quyền, song kiếm, đại đao...

Uống ngụm nước giếng cầu may tại giếng nước của gia đình Tây Sơn tam kiệt.

Võ thuật Tây Sơn cũng đã thăng hoa thành nghệ thuật âm nhạc. Đó là điệu múa-nhạc trống võ Tây Sơn mà mười mấy năm nay, những người dự lễ hội Tây Sơn tại Bình Định được thưởng thức qua tài nghệ của một thiếu nữ - cháu bảy đời của dòng tộc Nguyễn Huệ - mặc áo chẽn đỏ (hay trắng), quần màu hồng nhạt, lưng thắt đai xanh, hai tay múa cặp dùi lướt chớp nhoáng trên cả 12 mặt của bộ trống trận Tây Sơn, với một phong thái làm chủ oai phong vô cùng điệu nghệ, lại được tiếng kèn và nhịp chập chõa phụ họa, tạo nên một ấn tượng hùng tráng tuyệt vời.

Biểu diễn những điệu võ cổ truyền

Bình Định được mệnh danh là “đất võ” bởi từ xưa vùng đất này đã nổi tiếng với nhiều lò võ lớn tồn tại ở trong dân chúng. Các lò võ này thừa hưởng những tinh hoa võ học từ thời Tây Sơn, được truyền từ đời nọ sang đời kia theo lối cha truyền con nối và đã sản sinh ra rất nhiều bậc kì tài trong giới võ học Việt Nam và thế giới. Ngày nay, những lò võ kiểu này không chỉ là điểm đào tạo võ thuật cho thanh niên trai tráng trong vùng mà còn là địa chỉ du lịch khám phá đầy hấp dẫn đối với du khách, nhất là du khách nước ngoài.

Tại lễ hội bày bán nhiều quà lưu niệm về Hoàng đế Quang Trung.

Cuối buổi dâng hương, bát hương tại đền thờ đã bốc cháy, theo nhiều người thì đây là điềm lành

Lễ hội kết thúc để lại trong lòng dân võ Bình Định nói riêng, những con người đất Việt nói chung một niềm tự hào dân tộc. Nhớ lại truyền thống hào hùng, giữ nước và bảo vệ đất nước của ông cha mà con cháu phấn đấu học hành, mai này làm chủ nước nhà, xây dựng cuộc sống phồn thịnh, văn minh, gia đình hạnh phúc.