Nhớ hoài cầu gai Phú Quốc

Cầu gai là con nhím biển đen, tròn, gai dài chừng 15cm mọc tua tủa quanh thân. Tôi đã biết đến cầu gai trong lần đi tới Bari phía nam nước Ý vài năm trước đây. Người Ý rất thích con nhím tròn đầy gai này. Họ phết gạch cầu gai tươi giống như phết bơ lên bánh mì, ăn ngầy ngậy mà lại có vị biển. Ngoài ra họ còn lấy gạch phi thơm với tỏi để làm món mì spaghetti ai ricci de mare. 

Ở Phú Quốc thì người dân gọi cầu gai là con nhum, thường ăn sống với muối chanh hoặc nấu cháo. Tôi thích ăn sống hơn. Cháo nhum ngọt nhưng có vị hơi tanh tanh. Có lẽ nếu biết cách phi nhum với tỏi hoặc ăn cùng với một số loại rau thơm thì sẽ ngon hơn. Ngoài ra, nếu bạn là người Bắc thì bạn nên dặn người bán đừng cho đường vào cháo.

Sáng hôm đó vợ chồng tôi dậy sớm, được chủ nhà dẫn ra Rạch Vẹm là một làng chài phía bắc Phú Quốc vẫn còn khá hoang sơ. Mùa nước cạn nên phải lội bì bõm ra thuyền. Từ đó đi chừng 15 phút là đến bãi đầy nhum. Ghé ra mạn thuyền, nhìn xuống sâu tới tận đáy đã có thể thấy từng cụm từng cụm đen đen, chi chít gai. Người ta nói ở đây nhum béo nhất, con nào cũng đầy gạch.

Anh chủ nhà một tay vợt, một tay gậy lùa một lúc là được đầy vợt chừng 25 con.  Anh bắt 3 vợt và bảo nếu hai vợ chồng tôi ăn hết mà muốn ăn thêm sẽ ra lấy tiếp. Ở Rạch Vẹm, bạn sẽ được ăn nhum thoải mái. Nhiều du khách Nga còn ăn được tới hơn 100 con.

Bắt nhum phải khéo sao cho gai không tiếp xúc với da bởi nó sẽ chích rất buốt. Tuy nhiên nếu ai bị chích thì có thể dùng… nước tiểu bôi vào sẽ hết buốt. Đó là mẹo mà người dân ở đây học từ những con khỉ ở trên rừng xuống biển bắt nhum. Khi bắt lên bờ việc đầu tiên là chúng "tè" lên lũ nhum sau đó mới ăn.

Để làm nhum, đầu tiên phải dùng kéo cắt hết gai xung quanh. Người ta cắt mở sọ, vẩy mạnh cho nước cùng với các bộ phận khác văng ra ngoài, chỉ còn lại gạch được bao phủ bởi lớp màng. Làm sạch màng bằng nước biển là gạch nhum ngon lành lộ ra. Có con thì gạch vàng ươm, con lại hơi nâu nâu. Đáng chú ý, nếu làm bằng nước ngọt thì gạch sẽ bị vỡ nát ra giống như khi bạn trộn gia vị vào con rươi vậy.

Người dân sẽ đưa cho bạn cái thìa và một bát muối chanh để bạn thưởng thức. Bạn cũng thử ăn không chấm muối xem sao nhé. Rất có thể bạn sẽ thích cái vị béo béo ngai ngái mùi biển quá ấn tượng ấy.